De Vlaamse Regering keurde op 9 juni het Warmteplan 2020 goed, waarin een aantal bijkomende maatregelen geformuleerd worden om de vooropgestelde productiedoelstellingen voor groene warmte in het Energieplan 2020 alsnog te halen. Biogas-E evalueert een aantal bijkomende intenties en maatregelen van het nieuwe Warmteplan.
Meer dan de helft van het bruto finaal energieverbruik in Vlaanderen bestaat uit warmte. Volgens VITO heeft groene warmte zelfs het potentieel om één derde tot de helft van de nationale klimaatdoelstelling van 13% hernieuwbare energie tegen 2020 in te vullen. De Vlaamse Regering ziet voornamelijk potentieel in lokale projecten waarbij een nauwe samenwerking is tussen provincies, steden en gemeenten, bedrijven en kennisinstellingen. In deze transitie is zeker een rol weggelegd voor biogas en biomethaan!
De productiedoelstelling voor groene warmte in het Energieplan 2020 werd vastgelegd op 9.197 GWh tegen 2020. De productieprognose onder het huidige beleid blijft echter steken op 8.765 GWh, een kloof van 432 GWh moet dus de komende jaren gedicht worden. Het Warmteplan 2020 beschrijft een aantal doelstellingen per subtechnologie:
|
|
|
Subdoelstelling Energieplan 2020 |
||||
GWh |
Inventaris 2015 |
Productie-prognose |
2016 |
2017 |
2018 |
2019 |
2020 |
Groene Warmte |
7.112 |
8.765 |
7.673 |
7.993 |
8.383 |
8.720 |
9.197 |
Biomassa overig |
3.197 |
3.972 |
3.346 |
3.581 |
3.385 |
4.004 |
4.327 |
Biomassa huishoudens |
3.494 |
3.850 |
3.850 |
3.850 |
3.850 |
3.850 |
3.850 |
Zonneboiler |
154 |
239 |
168 |
186 |
207 |
227 |
246 |
Warmtepompen |
267 |
540 |
309 |
376 |
441 |
532 |
610 |
Diepe geothermie |
0 |
164 |
0 |
0 |
0 |
107 |
164 |
Sterke toename biomassa
Tegen 2020 wordt een bijkomende productie vooropgesteld van 355 GWh groene warmte uit biomassa bovenop de productie van 775 GWh die het huidig beleid al voorziet. Het Warmteplan stimuleert voornamelijk een toename in het gebruik van biomassa in combinatie met warmtenetten. De aanleg van warmtenetten faciliteert zowel de recuperatie van (fossiele) restwarmte als het gebruik van hernieuwbare energiebronnen (biogas, biomassa, geothermie en omgevingswarmte).
Flexibele inzet van biogas
De toename aan elektriciteit uit intermittente hernieuwbare bronnen zal de nood aan vraagsturing, opslag en het energie-efficiënt omzetten van elektriciteit doen stijgen. Het energiesysteem in Vlaanderen zal in de toekomst flexibeler moeten werken. Een verdere uitwerking van de integratie van warmte-stroom-gas is aan de orde, zodat ook warmtetoepassingen en hernieuwbare gassen kunnen instaan voor de vraagsturing en opslag van elektriciteit. Volgende aspecten zullen verder onderzocht worden:
- Elektrificatie van de warmtevraag door de integratie van elektrische warmtepompen;
- Flexibiliseren van WKK-installaties door in te zetten op thermische warmteopslag;
- Inzetten op hybride warmtenetten, die gebruik maken van meerdere warmte-opwekkers, bv.: WKK in combinatie met een warmtepomp;
- Sturing/flexibilisering van de elektriciteitsvraag met o.a. WKK-systemen;
- Productie van duurzaam gas (biomethaan, P2G,…) binnen de huidige gasinfrastructuur.
Biogas-E hamert al langer op de meerwaarde die biogas en biomethaan bieden op het vlak van flexibele elektriciteitsproductie. Door biomethaan te injecteren in het aardgasnetwerk, kan het gas flexibeler gevaloriseerd worden, zowel naar locatie als tijdstip toe. Bovendien kunnen de bestaande biogasinstallaties met een WKK zeer snel reageren op een wisselende elektriciteits- en warmtevraag.
Garanties van Oorsprong voor groen gas
Binnen het Warmteplan wordt de meerwaarde onderzocht van de invoering van een systeem voor garanties van oorsprong (GvO) voor groen gas. Biogas-E is al enkele jaren vragende partij voor zo’n systeem, omdat we er van overtuigd zijn dat zo de handel in biomethaan, zowel op nationaal als Europees niveau, een boost kan krijgen. Een onderzoek naar de meerwaarde van GvO's is dan ook een stap in de goede richting, maar één die al lang genomen had moeten worden.
Call groene warmte
De call groene warmte voor projecten rond groene warmte, restwarmte, geothermie en biomethaan leverden reeds 26 goedgekeurde aanvragen op, waarvan het merendeel voor warmtevoorziening aan warmtenetten. Aan drie projecten rond biomethaan werd sinds 2013 steun toegekend. In 2017 wordt de call groene warmte geëvalueerd. Indien u opmerkingen heeft over de werking of de inhoud van de call, mag u deze altijd overmaken aan Biogas-E (info@biogas-e.be), zodat we deze op een gecoördineerde manier kunnen overmaken aan het VEA.
Aangepaste steun WKK
De Vlaamse Regering kiest ervoor om de exploitatiesteun voor kleinschalige energietechnologieën geleidelijk om te schakelen naar een investeringssteun. Als gevolg zal het ondersteuningsmechanisme voor WKK-installaties met een vermogen lager dan 10 kVA herbekeken worden. Concreet betekent dit dat pocketvergisters, met een WKK van 10 kW of lager, in de toekomst waarschijnlijk geen steun meer zullen krijgen onder de vorm van groenestroomcertificaten (GSC’s) of warmtekrachtcertificaten (WKC’s).
Voor de installaties die wel nog in aanmerking zouden komen voor GSC’s en WKC’s, wil de Vlaamse Regering onderzoeken of het mogelijk is de steun via GSC’s te verlagen en de steun via WKC’s te verhogen. Een WKK zou zo even rendabel blijven, maar sterker aangemoedigd worden om een locatie te kiezen waar de warmte maximaal benut kan worden. Indien deze aanpassing zou toegepast worden, zou deze enkel gelden voor nieuwe of ingrijpend gewijzigde installaties.
Afwachtende houding Vlaamse Regering
Het Warmteplan 2020 gaat uit van een ambitieuze uitbreiding van de productie van groene warmte tegen 2020. Biogas-E ziet meerdere maatregelen waarbij biogas en biomethaan een meerwaarde kunnen bieden, zeker naar flexibiliteit, opslag en de verwarming van warmtenetten toe.
Biogas-E vreest echter dat de bijkomende doelstellingen voor groene warmte een kleine kans op slagen hebben, indien de Vlaamse Regering geen bijkomende inspanningen doet om de maatregelen in een concreet beleid te gieten. Vele maatregelen, aangekondigd in het Warmteplan, moeten immers nog onderzocht of opgestart worden, alleen is 2020 niet meer zo veraf. Biogas-E roept daarom de Vlaamse Regering op om werk te maken van een duidelijk actieplan met bindende richtlijnen zodat de nationale klimaatdoelstellingen gehaald kunnen worden.
Het Warmteplan 2020 kan u hier raadplegen.