Biogas wordt geproduceerd door een diverse groep van bacteriën die in een zuurstofarme omgeving organisch materiaal omzetten in methaan en koolstofdioxide. Jaarlijks verwerkt de biogassector in Vlaanderen ongeveer 3,2 miljoen ton organische (afval)stromen, afkomstig van de landbouw, voedingsindustrie en waterzuivering. Het geproduceerde biogas wordt bijna uitsluitend gebruikt in een warmte-krachtkoppeling, wat resulteert in de terugwinning van zowel groene stroom als groene warmte.
In 2019 was de biogassector met 766 GWh goed voor ca. 9% van de totale groene stroomproductie in Vlaanderen. ‘Biogasinstallaties leveren een belangrijke bijdrage aan de Vlaamse hernieuwbare energiedoelstelling. Bovendien ondersteunen ze het energiesysteem door hun constante productie en hoog aantal draaiuren’, aldus Sam Tessens, coördinator van Biogas-E.
In het nieuwste voortgangsrapport geeft Biogas-E een overzicht van de recente ontwikkelingen in de Vlaamse biogassector. ‘Het aantal grootschalige installaties, met een vermogen boven 200 kWe, blijft schommelen rond 80, maar we zien een duidelijke stijging van het geïnstalleerd elektrisch vermogen. Dit resulteert in een toename van de groene stroomproductie met 20 GWh ten opzichte van 2018’, vertelt Tine Vergote, medewerker bij Biogas-E. Het aantal kleinschalige installaties, die nog steeds voornamelijk op melkveebedrijven staan maar nu ook in andere agrarische subsectoren hun intrede maken, kent dan weer een duidelijk herstel. ‘Na de sterke daling in 2016 en 2017 steeg het aantal opnieuw licht naar 55 actieve installaties in 2019. De vele inspanningen door verschillende stakeholders tijdens de afgelopen jaren hebben deze kentering ingezet.’, verduidelijkt Tine Vergote.
In tegenstelling tot de algemene trend in Europa, blijft de productie van biomethaan beperkt in Vlaanderen. Momenteel injecteert enkel de installatie van IOK Afvalbeheer biomethaan in het gasnet. Wel zitten enkele nieuwe biomethaanprojecten in de pijplijn.
‘De biogassector in Vlaanderen houdt op dit moment dus stand’, volgens Sam Tessens. ‘Toch is de groene stroomproductie lager dan de productieprognose van de Vlaamse regering. In 2019 was er reeds een onderproductie van 146 GWh. Volgens het Vlaams Energieagentschap is deze afwijking te wijten aan de onvoorziene stopzetting van een aantal bestaande installaties, maar evengoed aan enkele nieuwe projecten die niet gerealiseerd werden. Helaas moeten we vaststellen dat de steun voor nieuwe projecten opnieuw is gedaald, waardoor investeringen in extra productiecapaciteit moeilijk blijven en potentiële investeerders ontmoedigd worden.’
Een volledige analyse van de biogassector in Vlaanderen, met een overzicht van de recente wijzigingen in wetgevend en regelgevend kader en een ruime samenvatting van de productiecijfers, is terug te vinden in het voortgangsrapport van Biogas-E ‘De Vlaamse biogassector in 2019’. Het volledige rapport kan hier besteld worden (gratis voor leden van Biogas-E).