Dirk Focroul, Green Gas manager bij Fluxys, deelt zijn visie op biobrandstoffen en de rol van Fluxys als LNG-terminalbeheerder in Vlaanderen en Frankrijk. “Brandstofleveranciers zijn op zoek naar een product dat beschikbaar is en voldoet aan de eisen inzake hernieuwbaarheid en CO2-reductie. Zo kom je vandaag automatisch bij bio-LNG terecht.”
Dag Dirk, Fluxys is voornamelijk bekend als transmissienetbeheerder, maar jullie beheren ook LNG-terminals in Vlaanderen en Frankrijk?
Klopt, we beheren als Fluxys twee LNG-terminals. Enerzijds is dat de Zeebrugge-terminal, maar we zijn ook de grootste aandeelhouder in de Duinkerke-terminal. Aardgas wordt hier in vloeibare vorm, bij -160°C, bewaard. Met beide terminals kunnen we kleine schepen bevoorraden, alsook tankwagens. We voorzien hiermee de West-Europese markt. Vandaag wordt LNG voornamelijk terug vergast en geïnjecteerd om het gasnet te bevoorraden en onbalansen op te vangen. Sinds enkele jaren zien we ook de vraag stijgen naar LNG als transportbrandstof voor vrachtwagens en schepen. Voornamelijk in Duitsland en Frankrijk wordt het netwerk van LNG-tankstations sterk uitgebreid. In Scandinavië neemt dan weer de vraag naar LNG in de scheepvaart toe.
Sinds kort wordt er ook bio-LNG verhandeld via jullie terminal in Zeebrugge. Maakt de LNG-markt stilaan de transitie naar hernieuwbaar?
De markt voor LNG is de laatste jaren sterk uitgebreid. In een eerste fase werd er vooral gekeken naar nieuwe toepassingen zoals transportbrandstof of het rechtsreeks gebruik in de industrie. Vandaag zitten we in een volgende fase en stijgt de interesse in bio-LNG. Enerzijds wordt de vraag gecreëerd door bedrijven die willen vergoenen. Anderzijds zorgen ook de Europese doelstellingen inzake emissiereductie en biobrandstoffen voor een toenemende vraag. Sommige landen zoals Duitsland en Nederland hebben voor hun transportsector zelfs ambitieuzere doelstellingen dan Europa. Brandstofleveranciers zijn in die landen op zoek naar een product dat beschikbaar is en voldoet aan de eisen inzake hernieuwbaarheid en CO2-reductie. Zo kom je vandaag automatisch bij bio-LNG terecht.
Hoe link je het LNG in jullie terminals met de bio-LNG markt in bijvoorbeeld Duitsland?
In verschillende landen in Europa wordt er reeds biomethaan geïnjecteerd in het gasnet. Dat biomethaan kan geconverteerd worden tot bio-LNG. Neem nu Duitsland als voorbeeld. De Duitse wetgever staat toe dat bio-LNG niet vervloeid moet worden op de plaats van productie (cf. de biomethaaninstallatie). Hierdoor kan biomethaan geïnjecteerd worden in het gasnet en kan op een andere plaats een equivalente hoeveelheid onttrokken worden voor de vervloeiing tot bio-LNG. Dit concept wordt beschreven in de RED II (Renewable Energy Directive II) als ‘mass balance by consignment’. Door het overdragen van certificaten wordt het hernieuwbaar karakter van het onttrokken gas aangetoond. In de terminal van Zeebrugge hebben we een vervloei-installatie. Hier produceren we dus bio-LNG op basis van biomethaan dat geïnjecteerd is in Duitsland. Door een equivalente hoeveelheid uit het net te halen in Zeebrugge, kunnen we één-op-één het geïnjecteerde biomethaan omzetten tot bio-LNG. Heel deze keten dient gecertificeerd te worden om de duurzaamheid van het biomethaan te waarborgen en dubbeltelling te vermijden. Er is een overdracht van certificaten van Duitsland (plaats van injectie) naar Zeebrugge. De brandstofleverancier in Zeebrugge koppelt opnieuw de certificaten aan het bio-LNG en kan het als product afleveren aan de markt. Vandaag is deze markt typisch opnieuw Duitsland of Scandinavië.
Wat zijn de voordelen om op deze manier bio-LNG te produceren?
Ten eerste is de kostprijs om biomethaan te vervloeien op onze terminal lager dan bij een biomethaaninstallatie. Ten tweede kan je het vervloeiingsproces centraliseren. Biomethaan van meerdere installaties kan op één punt vervloeid worden en opnieuw verdeeld worden. De CO2-voetafdruk van dit proces (transport over gasnet, vervloeiing, verdeling via tankwagens) is lager dan bij een lokale vervloei-installatie, vanwege de hoge energetische efficiëntie. Ten derde is de hele keten gecertificeerd onder ISCC. ISCC is één van de vrijwillige Europese duurzaamheidsschema’s dat erkend wordt door de Europese Commissie. Hierdoor wordt het hernieuwbare en duurzame karakter gegarandeerd over de hele keten.
Het ISCC duurzaamheidsschema is dus een onmisbare schakel in de keten?
ISCC biedt ons een platform om de duurzaamheid aan te tonen aan klanten op een transparante manier. Dit proces is identiek aan de controle bij andere biobrandstoffen zoals biodiesel of bio-ethanol. De hele keten wordt regelmatig gecontroleerd door externe auditors. Eén van de belangrijkste onderdelen van zo’n duurzaamheidscertificaat onder ISCC is de CO2-voetafdruk. Hiervoor wordt de CO2-uitstoot van het hele proces in rekening gebracht. Dit is belangrijk omdat we merken dat de CO2-voetafdruk, of beter de CO2-besparing, de waarde bepaalt van het bio-LNG.
Welke ontwikkelingen zie je in België rond bio-LNG?
De Europese Commissie legt de lidstaten twee belangrijke doelstellingen op tegen 2030: 14% biobrandstoffen en 6% reductie van de broeikasgasuitstoot van het brandstofportfolio. Buurlanden als Nederland en Duitsland hebben voor strengere doelstellingen gekozen, waardoor in deze landen de vraag naar biobrandstoffen stijgt. In België is de brandstofwet momenteel in revisie. Fluxys is vragende partij om biobrandstoffen op basis van biomethaan ook in België op te nemen in de doelstellingen. Bio-CNG en bio-LNG, op basis van afvalstromen, worden bovendien erkend als geavanceerde biobrandstoffen en mogen dubbel geteld worden in de doelstellingen. Die erkenning is een belangrijke eerste stap. In een tweede stap kan de regering kiezen voor ambitieuzere doelstellingen dan deze opgelegd door Europa. In RED II, die vandaag in revisie is, zouden deze doelstellingen sowieso al gaan in de richting van 27% bijmenging. Bij onze buurlanden zien we dat een scherpere doelstelling een bijkomend incentive creëert voor het bio-LNG, maar ook voor het bio-CNG verhaal.
Indien een biomethaaninstallatie wil starten met de productie van bio-LNG, kan Fluxys hierbij helpen?
Fluxys faciliteert de conversie van biomethaan naar bio-LNG. Biomethaanproducenten die injecteren op het gasnet hebben toegang tot onze vervloei-installatie. Natuurlijk moeten ze nog een partij vinden die bereid is het bio-LNG te kopen en verhandelen. Vandaag zijn er reeds heel wat spelers op onze terminal actief op deze markt. Het is aan de biomethaanproducenten om dan een correcte prijs voor het bio-LNG te onderhandelen. Natuurlijk moet de biomethaaninstallatie ook ISCC gecertificeerd worden, zodat de hele keten gecontroleerd wordt. De criteria voor ISCC-certificatie zijn strikt, maar haalbaar. De kostprijs voor dergelijke certificatie is ook beperkt tot €2000 à €3000.
In Nederland wordt momenteel de eerste bio-LNG installatie geplaatst op een biomethaaninstallatie. Heeft dit model toekomst in Vlaanderen?
Naast elke biomethaaninstallatatie een vervloei-installatie bouwen, is zowel technisch als regelgevend niet haalbaar. Bovendien is de lokale vervloeiing tot vijf maal duurder en is deze minder efficiënt. Desondanks zie ik beide methodes (lokale vervloeiing en centrale vervloeiing) als complementaire oplossingen naar de vraagmarkt. Bij grotere biogasinstallaties kan vervloeiing ter plaatse een optie zijn. Anderzijds biedt onze terminal mogelijkheden als centrale oplossing voor kleinere installaties of als alternatief bij uitval van de lokale vervloei-installaties. Zo kunnen ze een vergelijkbaar product in grote hoeveelheden op de markt aanbieden. We geloven dat na verloop van tijd de vraagmarkt voldoende groot zal worden opdat beide productiemethodes een toekomst hebben.
Inhoud: © Biogas-E magazine
Foto: © Fluxys