Productie van bio-CNG voor eigen huisvuilwagens

Dit jaar startte bij Verko de bouw van een biogasinstallatie met gedeeltelijk nageschakelde biogasopwerking tot biomethaan. Op hun site in Appels zal ingezameld GFT-afval onder meer omgezet worden naar een milieuvriendelijke brandstof voor het eigen wagenpark. Dit voorbeeld van circulaire economie zou tegen september 2022 operationeel moeten zijn.

Verko is de afvalintercommunale in de regio Dendermonde-Wetteren, en staat in voor het afvalbeheer van negen gemeenten of zo’n 180.000 inwoners. Verko organiseert de huis-aan-huis inzameling en baat tien recyclageparken en twee kringloopwinkels uit, maar zet ook sterk in op afvalpreventie en sensibilisering. Waar in de jaren 70 het organisch afval mechanisch werd uitgesorteerd op de site en gecomposteerd in verticale torens, betreft het vanaf eind de jaren 90 tunnelcompostering van gescheiden ingezameld organisch afval tot een Vlaco-gecertificeerde hoogwaardige compost. In 2020 verwerkten we bijna 45.000 ton GFT, groenafval en bermmaaisel. Niet alleen het eigen GFT wordt verwerkt maar ook dat van de collega intercommunales in het Waasland.

Verko beschikt sinds 2017 over een eigen CNG-tankstation. Vanwaar deze keuze?

Op heden telt Verko 26 eigen huisvuilwagens die alle types afvalfracties ophalen en naar de overslag op de eigen site brengen. Het hoge jaarlijkse dieselverbruik van dit wagenpark en de daaraan gerelateerde milieudruk deed ons nadenken over alternatieve aandrijvingen. De keuze viel uiteindelijk op CNG-huisvuilwagens, gezien de lagere uitstootwaarden door gebruik van CNG, minder fijn stof en de stillere wagens. Ook gaat deze keuze gepaard met een aanvaardbare meerprijs. Op dit moment rijden reeds 14 huisvuilwagens op CNG, getankt in ons eigen CNG-tankstation. Deze omvorming wensen we in de toekomst verder door te trekken. Verko stimuleert ook gemeenten om hun voertuigen op CNG te laten rijden en zij kunnen dan CNG tanken bij Verko.

Wat heeft Verko dan de stap doen zetten richting biogas(opwerking), en dus de mogelijkheid tot eigen voorziening van bio-CNG?

Na 20 jaar is de tunnelcompostering aan vernieuwing toe. Met oog op een grondige renovatie vergeleken we verschillende technieken om tot de beste oplossing te komen voor GFT-verwerking. Een objectieve analyse opperde voor de combinatie voorvergisting en compostering, met voorkeur voor de droge vergistingstechnologie van OWS. Hoewel de initiële visie uitging van enkel biogasverbranding in een WKK, deed de opportuniteit zich voor om ook biogasopwerking tot biomethaan te integreren. Doordat collega IOK Afvalbeheer de goede werking van de membraantechnologie reeds had bewezen en het ook mogelijk bleek om biomethaan lokaal te gebruiken als milieuvriendelijke brandstof (bio-CNG) voor huisvuilwagens, besloten we begin 2020 die richting uit te gaan.

De grootste driver voor deze totaalinvestering was dus om voor de komende 20 jaar een ecologische, duurzame en economische oplossing voor GFT-verwerking te bekomen?

Inderdaad, met de klimaatproblematiek en duurzame ontwikkeling in het achterhoofd was dit een bewuste keuze. Als overheidsorganisatie willen we het goede voorbeeld geven en de burgers tonen dat we door te investeren in toekomstgerichte technologieën meewerken aan het circulaire verhaal.

Welke barrières moesten reeds overwonnen worden in dit verhaal?

Vanaf het idee om biogasopwerking te integreren, verliep het proces tot nu eigenlijk vrij vlot. Voor ons was het voornamelijk belangrijk dat de technologie reeds bewezen was. Echter, als we kijken naar het subsidieverhaal, is het verkrijgen van steun via de call voor biomethaanproductie voorlopig een lijdensweg. De aanvraag in de lente van 2020 werd negatief beoordeeld, en in de calls van eind 2020 en begin 2021 werd geen budget voor biomethaan voorzien. Wel krijgen we reeds subsidies voor de verwerking van GFT via OVAM en is de principeaanvraag voor groenestroom- en warmtekrachtcertificaten goedgekeurd. Verder zullen natuurlijk nog een aantal hordes genomen moeten worden gelinkt aan de opstart van de installaties, om uiteindelijk bio-CNG te kunnen tanken.

Ongeveer 25% van het biogas zal opgewerkt worden tot biomethaan. Zal het volledige wagenpark hiermee kunnen worden voorzien van biobrandstof?

Dat is toch de bedoeling. Ons wagenpark zal geleidelijk aan omgevormd worden naar (bio-)CNG. Dieselwagens gaan uit dienst na 12 jaar en een CNG-wagen komt dan in de plaats. Hoewel er op jaarbasis voldoende biomethaan beschikbaar zou moeten zijn, zal niet al het biomethaan effectief lokaal kunnen worden gebruikt, en dit door productieschommelingen. Het zal dus kwestie zijn van een goed evenwicht te vinden tussen enerzijds extra aardgas van het net halen bij een tekort aan eigen biomethaan en anderzijds biomethaan op het net injecteren bij overschot. In dit laatste geval zal ook bewezen moeten worden dat het gaat om groen gas.

De overige 75% van het biogas zal dan via een WKK worden gevaloriseerd?

Inderdaad. Dit zal omgezet worden naar elektriciteit en warmte, voornamelijk te gebruiken op de site. Met enkel een WKK kan alle geproduceerde warmte niet altijd nuttig worden toegepast. Gedeeltelijke biogasopwerking biedt in die optiek ook een oplossing door dat overschot aan warmte te vermijden.

Zou je als afsluiter deze combinatie van technologieën aanraden aan andere intercommunales?

Het unieke aan onze situatie is dat het inzamelverhaal en de combinatie vergisting en compostering zich op één site bevindt, wat dergelijk project mogelijk maakt. Hoewel iedere situatie natuurlijk anders is, zou dit een aanrader kunnen zijn voor afvalintercommunales die aan GFT-verwerking doen in combinatie met een (eigen) inzameldienst op dezelfde locatie. Echter, de complexiteit om alle technologieën te verenigingen en op te volgen, mag niet onderschat worden. Een groot voordeel bij ons was ook dat wij reeds beschikten over een CNG-tankstation, waardoor de stap richting biogasopwerking net iets minder groot was. We zullen zien wat de toekomst brengt, maar anderen staan vrij om van onze ervaringen te leren.