De zorg voor het klimaat wordt gezien als een van de grootste uitdagingen voor onze samenleving, maar tegelijk ook een opportuniteit voor innovatie en economische groei. De Vlaamse regering wil de komende beleidsperiode een sterk beleid voeren met een focus op broeikasgasemissiereducties, energie-efficiëntie en hernieuwbare energie, innovatie, mobiliteit en ruimtelijke ordening, en circulaire economie.
Tegen eind dit jaar wil Vlaanderen een lange termijn klimaatstrategie voor 2050 uitgewerkt hebben, met als uitgangspunt een vermindering van minstens 80% van de broeikasgasemissies. Deze klimaatstrategie zal ook invloed hebben op het beleid inzake hernieuwbare energieproductie, innovatie, energiekosten, omgevingskwaliteit…
Korte inhoud regeerakkoord:
- Biogas moet instaan voor het vergroenen van de warmtebehoefte
- Afschaffing van de certificatensteun tegen 2025 (groene stroom) en 2030 (WKK)
- Extra ondersteuning/investeringen voor GFT-vergisters, bio-WKK’s en injectie van biomethaan
- Heroriëntering van het VLIF-steunfonds
Samenvatting
De Vlaamse regering wil blijven investeren in hernieuwbare energie, maar tegelijk vermijden dat de energiefactuur nog verder zal stijgen. Kostenefficiëntie is daarom de nieuwe toetssteen. De nieuwe regering wil komaf maken met het certificatenoverschot en het huidige certificatensysteem voor groene stroom en WKK hervormen. Een operationele ondersteuning van hernieuwbare elektriciteit via certificaten zal afgebouwd worden voor nieuwe of vernieuwde projecten tegen 2025 via een geleidelijke reductie van de totale toegekende steun. Het nieuwe ondersteuningsmechanisme zal gebaseerd zijn op zowel een maximale ondersteuningsduur als –volume. Principes die reeds werden doorgevoerd bij de recente herziening van de call groene warmte. De certificatensteun voor WKK zal afgebouwd worden tegen 2029. Een nieuw ondersteuningsmechanisme voor capaciteit en flexibiliteit zal opgestart worden. In het regeerakkoord staat wel te lezen dat de ondersteuning voor bio-WKK’s zal verbeteren, zodat hun aandeel kan groeien.
De rol van nieuwe biogasinstallaties is duidelijk. Samen met biomassa, moet biogas voornamelijk instaan voor het vergroenen van onze warmtevraag. Er zal een aangepast ondersteuningskader uitgewerkt worden voor de injectie van biomethaan. Deze inspanningen moeten o.a. bijdragen aan de vooropgestelde bijkomende vergroening van 10% van de energiedragers in de niet-ETS industrie tegen 2030.
De Vlaamse regering streeft naar een volledige circulaire economie. De biogassector kan een belangrijke bijdrage leveren door het valoriseren van reststromen en het recupereren van nutriënten. Zo wil Vlaanderen inzetten op het herwinnen van grondstoffen en hernieuwbare energie uit afvalwater. Daarnaast zal er extra geïnvesteerd worden in de recyclage van afvalstoffen, zeker de organisch-biologische fractie. Extra middelen worden opzijgezet om bijkomend te investeren in de realisatie van voorvergistingsinstallaties bij GFT-compostering. Op vlak mestverwerking wil de nieuwe regering de circulaire aanpak versterken: recuperatie van grondstoffen en herintroductie in het productieproces.
Het VLIF zal omgevormd worden tot een ondernemersfonds met een duidelijk investeringsbeleid gericht op innovatieve, milieu- en klimaatvriendelijke productie. De selectiemethode voor de steunaanvragen wordt aangepast. Investeringen, die het meest bijdragen aan het verlagen van de omgevingsdruk en het best scoren op vlak van klimaatmitigatie (hoogste broeikasgasemissiereductie per euro investeringssteun) en klimaatadaptatie, krijgen voorrang. Er zal extra aandacht besteed worden aan het terugdringen en het vergroenen van het energieverbruik van stallen en serres. (Pocket)vergisting kan wel eens een sleuteloplossing zijn.
Het bestaande Vlaamse Energieagentschap zal omgevormd worden tot een Vlaams Energie- en Klimaatagentschap (VEKA). De afdelingen energie, klimaat en groene economie uit het departement omgeving zullen overgeheveld worden naar dit nieuw agentschap.
Daarnaast komt er in Vlaanderen één overkoepelende regulator voor netgebonden infrastructuur (elektriciteit, gas, warmte, kabel, water, riolering…). Het takenpakket van deze overkoepelende regulator wordt later vastgelegd.
Ondertussen zijn ook de nieuwe ministers voor energie, omgeving en landbouw bekend gemaakt. Zuhal Demir (N-VA) is bevoegd voor omgeving en energie, naast ook toerisme en justitie. Hilde Crevits (CD&V) is bevoegd voor landbouw, maar ook economie, werk, sociale economie en innovatie.
Reactie Biogas-E
Vandaag is biogas reeds een typevoorbeeld van circulaire economie. We moeten verder blijven groeien in deze rol. Initiatieven, zoals de selectieve inzameling van organisch biologisch afval, en de energierecuperatie uit afvalwater, kunnen voor een verdere ontwikkeling van de sector zorgen indien de rendabiliteit van nieuwe biogasprojecten wordt verzekerd.
De rol van biogas, namelijk het vergroenen van de warmtevraag biedt mogelijkheden voor de sector om zich te onderscheiden van andere hernieuwbare energiebronnen. De sector moet de ruimte krijgen om zich te ontwikkelen in deze nieuwe rol. Een hoogwaardige valorisatie van biogas moet de basisgedachte zijn en blijven.
Biogas-E is tevreden dat er werk wordt gemaakt van een overkoepelende lange termijn strategie voor klimaat. Een duidelijke visie moet resulteren in een stabiel steun- en wetgevend kader voor biogas, wat uitermate belangrijk is voor een duurzame ontwikkeling van de sector. De afbouw van het certificatensysteem zal voor een aardverschuiving zorgen. Biogas-E pleit voor duidelijkheid en overleg tijdens de overschakeling naar een nieuw ondersteuningssysteem. Een herziening van het steunkader kan een opportuniteit zijn om te evolueren naar een doeltreffend en overzichtelijk systeem, maar mag de rendabiliteit van biogasinstallaties niet op de helling zetten.
foto: (c) vlaanderen.be